Najczęstszym powodem bezsenności jest rozwlekły stres i kłopoty, które zanosimy ze sobą do łóżka rozmyślając nad ich rozwiązaniem. Lęk umysłowy nie służy zapadnięciu w przyjemny sen.
Na kłopoty z zasypianiem skarżą się również jednostki pracujące w zmianowym systemie, które przymuszone są do zaburzenia swojego normalnego rytmu dziennego przez nocną aktywność.
Często przyczyną bezsenności jest mało higieniczny tryb życia: spożywanie zbyt dużej dawki kawy tudzież napojów energetyzujących, niedostatek ruchu, przejadanie się tuż przed pójściem do łóżka. Bezsenność może mieć także poważniejsze podłoże – zaburzenia snu ustanawiają jeden z pierwszych zwiastunów depresji.
Fakt, że osoby, jakie sypiają dłużej są mniej narażone na nadwagę, poświadczają amerykańskie badania zademonstrowane na Konferencji Amerykańskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością w Las Vegas. Doświadczenia uwidoczniły, iż osoby śpiące poniżej 4 godziny na dobę były narażone na otyłość przeciętnie o 73% w wyższym stopniu niż osoby sypiające normalnie.
W przypadku pacjentów sypiających w przybliżeniu 4 do 5 godzin na dobę ten indeks ryzyka otyłości wynosił 50%.
Zakłada się, iż tycie w okresie, kiedy snu jest za niewiele, związane jest z czasami prehistorycznymi. W czasie letnim, kiedy pożywienie było łatwo dostępne, noce krótsze, a tym samym sen nie trwał tak długo ludzie gromadzili tkankę tłuszczową. Tkanka ta miała zagwarantować w okresie zimowym prawdopodobieństwo przetrwania przy zniżonej ilości pokarmu.
Organizmy ludzkie przyzwyczaiły się przez wieki do tego rytmu a dziś krótki sen może być czytany przez organizm jako znak do magazynowania tłuszczu.
Leczenie bezsenności w pierwszej kolei oznacza zadbanie o dobrą higienę snu: przewietrzenie pomieszczenia, w jakim stoi łóżko, spożycie prostego posiłku bez kawy i mocnej herbaty najdalej 2 godziny przed snem, wzięcie ciepłej kąpieli (może być z dodatkiem ziół o wyciszającym działaniu, na przykład lawendy lub chmielu) , obejrzenie uspokajającego filmu czy posłuchanie relaksującej muzyki.
Ważne, by jak najodpowiedniej wyciszyć swój umysł i wprowadzić go w nocny tryb działania.